Γενικές Οδηγίες

 Το άτομο που χρησιμοποιεί ινσουλίνη θα πρέπει να είναι εκπαιδευμένο και να την αυτο-διαχειρίζεται. Στην περίπτωση των παιδιών, η σωστή ηλικία για την έναρξη αυτό-χορήγησης, εξαρτάται από την αναπτυξιακή ωριμότητά τους, καθώς και από τις οικογενειακές και κοινωνικές συνθήκες. Δεν πρέπει να καθυστερήσει η έναρξη της αυτό-χορήγησης πέραν της εφηβείας.
    Στη περίπτωση των ατόμων με προβλήματα όρασης, και εφόσον χρησιμοποιούνται σύριγγες και όχι στυλό ή προγεμισμένες πένες, μπορεί να προγεμίζεται περιοδικά από κάποιο βοηθό, ένας συγκεκριμένος αριθμός συρίγγων. Η τελευταία στρατηγική μπορεί επίσης να εφαρμοστεί σε ορισμένες περιπτώσεις ατόμων με οριακή επιδεξιότητα ή μειωμένες αριθμητικές ικανότητες. Ακόμη όμως και για πλήρως εκπαιδευμένα και ανεξάρτητα άτομα, κρίνεται σκόπιμο να υπάρχει κάποιο εκπαιδευμένο οικείο άτομο στην ινσουλινο-θεραπεία, ώστε να μπορεί να επέμβει σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Βιβλιογραφία

Insulin administration. Diabetes Care 2004;27 Suppl 1:S106-9.

Σημείο έγχυσης

  • Η ινσουλίνη μπορεί να εγχυθεί στον υποδόριο ιστό του άνω τριτημορίου του βραχίονα και της πρόσθιας και πλαγίων χωρών του μηρού, στους γλουτούς και την κοιλιακή χώρα, με εξαίρεση την περιοχή πέριξ του ομφαλού και σε ακτίνα 5 εκατοστών από αυτόν.
  • Η ενδομυϊκή έγχυση δεν συνιστάται για τις συνήθεις ενέσεις. Η εναλλαγή των σημείων της ένεσης είναι σημαντική για την πρόληψη λιποϋπερτροφίας, λιποδυστροφίας ή ατροφίας του λιπώδους ιστού.
  • Συστήνεται η συστηματική εναλλαγή των σημείων της ένεσης με καθορισμένο τρόπο και περιοδικότητα. Είναι προτιμητέα η εναλλαγή σταθερών περιοχών (λ.χ. στην κοιλιά) τις ίδιες ώρες της ημέρας, από την επιλογή διαφορετικής θέσης του σώματος, λόγω αλλαγής της ταχύτητας απορρόφησης της ινσουλίνης. Για παράδειγμα, κάθε πρωί στην κοιλιά και κάθε βράδυ στους γλουτούς.
  • Η κοιλιακή χώρα έχει το γρηγορότερο ρυθμό απορρόφησης, ακολουθούμενη από τους βραχίονες, τους μηρούς και τους γλουτούς.
  • Η άσκηση αυξάνει το ρυθμό της απορρόφησης από τις περιοχές της ένεσης, πιθανώς λόγω της αυξημένης ροής του αίματος στο δέρμα (ή και άλλων τοπικών δράσεων).
  • Οι περιοχές λιποϋπερτροφίας συνήθως έχουν βραδύτερη απορρόφηση.
  • Ο ρυθμός απορρόφησης διαφέρει επίσης μεταξύ υποδόριων και ενδομυϊκών θέσεων. Οι τελευταίες, παρόλο που δεν συνιστώνται για τη συνήθη χρήση, μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε ειδικές συνθήκες (λ.χ. σε διαβητική κετοξέωση ή αφυδάτωση).

Βιβλιογραφία

Insulin administration. Diabetes Care 2004;27 Suppl 1:S106-9.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Η ινσουλίνη μπορεί να χορηγηθεί με jet injectors, σε άτομα που δεν μπορούν να χρησιμοποιούν σύριγγες ή έχουν βελονοφοβία. Η απορρόφηση ενδεχόμενα να είναι ταχύτερη. Το κόστος αυτών των εγχυτήρων είναι σχετικά υψηλό και μπορούν να τραυματίζουν το δέρμα. Δεν θα πρέπει να θεωρούνται ως επιλογή ρουτίνας.
Υπάρχουν διαθέσιμα στυλό χαμηλών δόσεων δόσης που μπορεί να χορηγήσουν μισές μονάδες ινσουλίνης.

Βιβλιογραφία
Insulin administration. Diabetes Care 2004;27 Suppl 1:S106-9.

Τεχνική ένεσης

  • Πριν από κάθε ένεση, επαληθεύστε την ορθή επιλογή ελέγχοντας την ετικέτα της ινσουλίνης.
  • Πλύνετε τα χέρια σας και καθαρίστε το σημείο της ένεσης.
  • Για τις ινσουλίνες πλην των βραχείας και ταχείας δράσης και των ινσουλινών glargine kai deglutec, ανακινείστε ήπια το φιαλίδιο ή την πένα για να αναδευτεί το περιεχόμενο (κυλήστε το μεταξύ των παλαμών σας περίπου 10 φορές).
  • Επιβεβαιώστε την απουσία αέρα από τη σύριγγα, το στυλό ή την πένα πριν την έγχυση, πετώντας δοκιμαστικά μία με δύο μονάδες ινσουλίνης. Συνυπολογίστε τις μονάδες που θα χρησιμοποιήσετε για τη δοκιμή σε περίπτωση χρησιμοποίησης σύριγγας.
  • Όταν αναμειγνύεται ταχείας ή βραχείας δράσης ινσουλίνης με ενδιάμεσης, αναρροφήστε με την σύριγγα πρώτα τη διαυγή ταχείας ή βραχεία δράσης και ακολούθως την θολή ενδιάμεσης δράσης ινσουλίνη, αφότου ανακινήστε το φιαλίδιο, όπως περιγράφηκε ανωτέρω.
  • Οι ενέσεις γίνονται στον υποδόριο ιστό.
  • Πτυχώστε ελαφρά το δέρμα και ενέστε κάθετα (υπό γωνία 90ο).
  • Αφήστε ακολούθως το δέρμα.
  • Τα αδύνατα άτομα και τα παιδιά μπορούν να ενέσουν την ινσουλίνη υπό γωνία 45ο, ειδικά στην περιοχή του μηρού. Εναλλακτικά προτιμώνται κοντύτερες βελόνες.
  • Η αναρρόφηση για να ελεγχθεί αν τρυπήθηκε αιμοφόρο αγγείο δεν είναι απαραίτητη.
  • Σε περίπτωση χρήσης στυλό ή πένας, πρέπει να διατηρείται η βελόνα εντός του δέρματος για πέντε δευτερόλεπτα από τον τερματισμό του εμβόλου, προκειμένου να χορηγηθεί ολόκληρη η ποσότητα ινσουλίνης.
  • Για την αποφυγή εισόδου αέρα σε στυλό και πένες, μετά την χρήση τους πρέπει να αφαιρείται η βελόνα και να γίνεται δοκιμαστική έγχυση δύο μονάδων ινσουλίνης στην επόμενη χορήγηση.
  • Αν μια ένεση είναι ιδιαίτερα επώδυνη ή αν παρατηρηθεί εκροή αίματος ή καθαρού υγρού μετά την απομάκρυνση της βελόνας, θα πρέπει να ασκηθεί πίεση για 5-8 δευτερόλεπτα στην περιοχή της ένεσης (χωρίς τριβή). Στην περίπτωση αυτή, ο έλεγχος του σακχάρου αίματος θα πρέπει να είναι συχνότερος τη συγκεκριμένη ημέρα. Αν υπάρχει η υποψία ότι σημαντικό τμήμα της ινσουλίνης δεν χορηγήθηκε, η γλυκόζη αίματος θα πρέπει να ελεγχθεί μέσα σε λίγες ώρες από την ένεση.
  • Αν στη θέση της ένεσης εμφανιστούν μώλωπες, πόνος, ερυθρότητα ή πόνος, θα πρέπει να επανεκπαιδευτεί το άτομο στην ινσουλινοθεραπεία.
  • Αν οι ενέσεις ινσουλίνης είναι επώδυνες, πρέπει να επιβεβαιωθεί ότι γίνονται τα ακόλουθα:

    -    διατήρηση της ινσουλίνης σε θερμοκρασία δωματίου,
    -    έλεγχος για απουσία φυσαλίδων αέρα από την σύριγγα/στυλό/πένα πριν την ένεση,
    -    αναμονή μέχρι την εξάτμιση τοπικού απολυμμαντικού αλκοόλ (αν χρησιμοποιείται),
    -    διατήρηση των μυών στην περιοχή της ένεσης χαλαρών κατά τη διάρκεια της ένεσης,
    -    ταχεία εισαγωγή της βελόνης στο δέρμα,
    -    μη αλλαγή της κατεύθυνσης της βελόνης κατά την εισαγωγή ή απόσυρση,
    -    μη επαναχρησιμοποίηση βελόνης.

  • Προγεμισμένες σύριγγες μπορούν να διατηρούνται για μέχρι και 30 ημέρες εντός ψυγείου.
  • Εάν είναι δυνατόν, οι σύριγγες πρέπει να αποθηκεύονται με την βελόνα κατακόρυφα προς τα επάνω, ώστε να μην εισέλθει αέρας 13.

 Βιβλιογραφία

Insulin administration. Diabetes Care 2004;27 Suppl 1:S106-9.

 

Σύριγγες ινσουλίνης

  •  Ο συμβατικός τρόπος χορήγησης ινσουλίνης περιλαμβάνει την υποδόρια ένεση με σύριγγες, που είναι διαβαθμισμένες οι χορηγούμενες μονάδες.
  • Οι μονάδες που αναγράφονται μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το μέγεθος της σύριγγας και του κατασκευαστή.
  • Οι σύριγγες που κυκλοφορούν έχουν χωρητικότητα 0.3, 0.5, 1 και 2 ml. Αρκετά μήκη βελονών είναι διαθέσιμα.
  • Το σάκχαρο αίματος πρέπει να ελέγχεται σε περίπτωσης αλλαγής μηκών βελονών, προς εκτίμηση της μεταβλητότητας της απορρόφησης της ινσουλίνης. Οι κανονισμοί που διέπουν την αγορά των συρίγγων διαφέρουν σημαντικά από το ένα κράτος στο άλλο.
  • Οι σύριγγες, τα στυλό και οι πένες ινσουλίνης δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται από κοινού με δεύτερο άτομο, λόγω του κινδύνου μετάδοσης λοιμωδών νοσημάτων.
  • Η κάμψη ή το σπάσιμο μιας βελόνας αυξάνει τον κίνδυνο τραυματισμού και θα πρέπει να αποφεύγεται. Οι σύριγγες ινσουλίνης, οι πένες και οι βελόνες θα πρέπει απορρίπτονται σύμφωνα με τους ισχύοντες εθνικούς κανονισμούς υγείας και υγιεινής.
  • Ειδικότερα οι βελόνες πρέπει να απορρίπτονται σε ειδικά, ανθεκτικά στα τρυπήματα, δοχεία.
  • Οι βελόνες έγχυσης ινσουλίνης προτείνεται να χρησιμοποιούνται μόνο μία φορά, δεδομένου ότι χάνεται η αποστείρωση και ενδέχεται να λυγίσουν (ειδικότερα οι βελόνες 30 και 31 G).
  • Αν εντούτοις αποφασισθεί να επαναχρησιμοποιηθούν, πρέπει να αφαιρούνται από την σύριγγα. Τα στυλό ή οι πένες πρέπει να καλύπτονται με το κάλυμμα τους μετά από την χρήση τους.
  • Τα άτομα που επαναχρησιμοποιούν βελόνη πρέπει να ελέγχουν τα σημεία της ένεσης για ερυθρότητα ή οίδημα (φλεγμονή).
  • Αν μια σύριγγα αποφασισθεί να επαναχρησιμοποιηθεί, πρέπει να αποθηκεύεται σε θερμοκρασία δωματίου
  • Καθαρισμός της βελόνας με το οινόπνευμα μπορεί να αφαιρέσει την επίστρωση σιλικόνης της, καθιστώντας την χρήση της επώδυνη.

Βιβλιογραφία

Insulin administration. Diabetes Care 2004;27 Suppl 1:S106-9.