Αντιμετώπιση

Τα άτομα με Διαβήτη πρέπει να γνωρίζουν τον μηχανισμό δράσης των φαρμάκων τους, ώστε να μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας.

Όλα τα άτομα που κάνουν χρήση ινσουλίνης, πρέπει πάντοτε να φέρουν μαζί τους 15 gr υδατανθράκων σε στερεή ή υγρή μορφή προς κατανάλωση σε περίπτωση υπογλυκαιμικής αντίδρασης. Τα μέλη της οικογένειας, οι οικείοι, το προσωπικό του σχολείου και οι συνάδελφοι των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι στη χρήση γλυκαγόνης, προκειμένου να επέμβουν αν το άτομο με Διαβήτη δεν μπορεί να λάβει από του στόματος υδατάνθρακες.

Η αντιμετώπισή της διαφέρει ανάλογα με το επίπεδο σακχάρου αίματος που μετράτε.

  • Σάκχαρο < 45 mg/dl αναίσθητο ασθενή

    - 1 mg (μία αμπούλα) γλυκαγόνης ενδομυικά (ολόκληρη αμπούλα). Η δόση αυτή μπορεί να επαναληφθεί για μία ή δύο φορές ακόμη ανά 20 λεπτά. Η γλυκαγόνη να είναι άμεσα διαθέσιμη όταν χρειασθεί.

  • Σάκχαρο < 45 mg/dl σε μη αναίσθητο ασθενή

- 20g υδατανθράκων (6 ταμπλέτες γλυκόζης ή 2-3 κουταλιές μέλι, ή ένα ποτήρι χυμό),
- ακολούθως φρούτο ή μία φρυγανιά με λίγο τυρί ή αντίστοιχης ποσότητας snack,
- επανέλεγχος σε 15 min,
- χορήγηση εκ νέου αν σάκχαρο < 70 mg/dl.

  • Σάκχαρο 45 – 70 mg/dl

    - 15g υδατανθράκων (4 ταμπλέτες γλυκόζης ή μία κουταλιά μέλι, ή μισό ποτήρι χυμό),
    - εναλλακτικά μισό φρούτο ή μία φρυγανιά με λίγο τυρί ή αντίστοιχης ποσότητας snack,
    - επανέλεγχος σε 15 min,
    - χορήγηση εκ νέου αν σάκχαρο < 70 mg/dl.

  • 70 mg/dl σακχάρου αίματος και άνω δεν θεωρείτε τυπικά υπογλυκαιμία. Εντούτοις μπορείτε να καταναλώσετε μισό φρούτο.

Η ανταπόκριση στη θεραπεία της υπογλυκαιμίας πρέπει να είναι εμφανής σε 10-20 λεπτά. Εντούτοις, η γλυκόζη στο πλάσμα θα πρέπει να ελεγχθεί εκ νέου σε 60 λεπτά, δεδομένου ότι η υπογλυκαιμία μπορεί να επανακάμψει.
Αν τα σάκχαρα αίματος είναι επί μακρόν υψηλά, ενδέχεται να έχετε συμπτώματα υπογλυκαιμίας ακόμη και όταν το σάκχαρο είναι άνω του εκατό. Με την ρύθμιση του σακχάρου, τα συμπτώματα αυτά θα αμβλυνθούν.
Οι χρήστες της ινσουλίνης θα πρέπει να φέρουν την ιατρική ταυτοποίηση (π.χ., ένα βραχιόλι ή ενημερωτική κάρτα στο πορτοφόλι τους) προς ενημέρωση σε κατάσταση κινδύνου ότι τελεί υπό ινσουλινοθεραπεία.

Βιβλιογραφία

1.  Κατευθυτήριες Οδηγίες Για τη Διαχείρηση του Διαβητικού Ασθενούς. 2η ed. Αθήνα: Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, 2013.

2. Longo DL, Harrison TR. Harrison's principles of internal medicine. 18th ed. New York: McGraw-Hill, 2012.

3. Bantle JP, Wylie-Rosett J, Albright AL, Apovian CM, Clark NG, Franz MJ, et al. Nutrition recommendations and interventions for diabetes: a position statement of the American Diabetes Association. DiabetesCare 2008;31 Suppl 1:S61-78.

4. Insulin administration. Diabetes Care 2004;27 Suppl 1:S106-9.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας είναι τα ακόλουθα:

  • Από το Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα: τρόμος, αίσθημα παλμών, ταχυκαρδία, άγχος, αίσθημα πείνας, ναυτία, αιμωδίες, εφίδρωση, αίσθημα θερμότητας, και τρομώδεις κινήσεις.
  • Νευρογλυκοπενικά: ελάττωση της συγκέντρωσης, δυσκολία συγκέντρωσης, σύγχυση, αδυναμία, ξηροστομία, διαταραχές όρασης, δυσαρθρία, κεφαλαλγία, αίσθημα ζάλης, κόπωση, διαταραχή της συμπεριφοράς, υπνηλία, λήθαργος, σπασμοί και κώμα.
  • Μη ειδικά: πείνα, αδυναμία, θάμβος οράσεως και διπλωπία.

 Η υπογλυκαιμία μπορεί να συμβεί εξ αιτίας κάποιου από τους παρακάτω λόγους :

  • καθυστέρηση λήψης ενός γεύματος ή παράλειψη γεύματος,
  • κατανάλωση μικροτερού γεύματος αντί του κανονικού,
  • άσκηση μεγαλύτερη από την συνήθη με λήψη κανονικού γεύματος,
  • λήψη πολλών αντιδιαβητικών δισκίων,
  • λήψη μεγαλύτερης δόσης ινσουλίνης,
  • λανθασμένη τεχνική ένεσης ινσουλίνης,
  • λήψη οινοπνεύματος,
  • εγκατάσταση νεφρικής ανεπάρκειας.

 

Βιβλιογραφία

1. Κατευθυντήριες Οδηγίες Για τη Διαχείρηση του Διαβητικού Ασθενούς. 2η ed. Αθήνα: Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, 2013.

2. Longo DL, Harrison TR. Harrison's principles of internal medicine. 18th ed. New York: McGraw-Hill, 2012.

3. Cecil RL, Goldman L, Schafer AI. Goldman's Cecil medicine. 24th ed. Philadelphia, PA: Elsevier/Saunders, 2012.

Ορισμοί

Ιστορικά η υπογλυκαιμία ορίζεται ως:

  • τιμή σακχάρου αίματος < 45 mg/dl,
  • συμπτωματολογία υπογλυκαιμίας,
  • βελτίωση με τη διόρθωση της 1,2.

Η υπογλυκαιμία στα άτομα με Διαβήτη ορίζεται ως ακολούθως:

Σοβαρή υπογλυκαιμία

Είναι κατάσταση που απαιτεί βοήθεια τρίτου πρόσωπου, προκειμένου να χορηγήσει υδατάνθρακες, γλυκαγόνη ή να προβεί σε άλλες ενέργειες. Η μέτρηση του σακχάρου αίματος μπορεί να μην είναι δυνατή κατά την υπογλυκαιμία. Εντούτοις, η ανάκτηση απολεσθείσας φυσιολογικής νευρολογικής λειτουργίας είναι επαρκής απόδειξη ότι το γεγονός συνέβη.

Τεκμηριωμένη συμπτωματική υπογλυκαιμία

Ορίζεται ως η υπογλυκαιμία κατά την οποία τα τυπικά της συμπτώματα συνοδεύονται από καταγεγραμμένο σάκχαρο πλάσματος ≤ 70 mg/dL (≤3.9 mmol/L).

Ασυμπτωματική υπογλυκαιμία

Δεν συνοδεύεται από τα τυπικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας, αλλά το καταμετρημένο σάκχαρο πλάσματος είναι ≤ 70 mg/dL (≤3.9 mmol/L).

Πιθανή συμπτωματική υπογλυκαιμία

Ορίζεται ως η κατάσταση που τυπικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας δεν συνοδεύονται από καταγεγραμμένη τιμή γλυκόζης πλάσματος, αλλά ότι πιθανώς προκλήθηκε από γλυκόζη πλάσματος ≤ 70 mg/dL (≤3.9 mmol/L).

Ψευδο-υπογλυκαιμία

Είναι κατάσταση κατά την οποία το άτομο με διαβήτη αναφέρει κάποια από τα τυπικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας με συνοδό καταγεγραμμένη συγκέντρωση γλυκόζης στο πλάσμα > 70 mg/dL (> 3.9mmol/L), που όμως πλησιάζει στο αυτό το επίπεδο 3.

Βιβλιογραφία

1. Longo DL, Harrison TR. Harrison's principles of internal medicine. 18th ed. New York: McGraw-Hill, 2012.

2. Cecil RL, Goldman L, Schafer AI. Goldman's Cecil medicine. 24th ed. Philadelphia, PA: Elsevier/Saunders, 2012.

3. Seaquist ER, Anderson J, Childs B, Cryer P, Dagogo-Jack S, Fish L, et al. Hypoglycemia and diabetes: a report of a workgroup of the American Diabetes Association and the Endocrine Society. Diabetes Care 2013;36(5):1384-95.

 

Αιτιές

Η πρόκληση υπογλυκαιμίας μπορεί να οφείλεται στα ακόλουθα:

  • περίσσεια ινσουλίνης,
  • καθυστερημένη λήψη γεύματος,
  • αδυναμία σίτισης,
  • μειωμένη περιεκτικότητα του γεύματος σε υδατάνθρακες,
  • αυξημένη σωματική δραστηριότητα,
  • αυξημένο ποσοστό απορρόφησης ινσουλίνης (λ.χ. ως αποτέλεσμα της αύξησης της θερμοκρασίας του δέρματος λόγω έκθεσης στον ήλιο ή σε ζεστό νερό).

 

Βιβλιογραφία

Insulin administration. Diabetes Care 2004;27 Suppl 1:S106-9.